Foto van de week 13-19 juni 2022

OUDE KIEKJES UIT HET FAMILIEARCHIEF ELDERINK AFL. 19
door Eric Ooink Faceboekpagina Oud-Haaksbergen 2022-02-20

Dit fraaie plaatje met zicht op ‘de Kievit’ werd omstreeks 1900 geschoten vanuit de noordkant (Buurserzand) van de Buurserbeek. Sinds 1842 was het boerderijtje de Kievit of Meijerinksbraak, dat tussen 1806 en 1830 werd gesticht vanuit erve de Meijer, eigendom van de familie Elderink. De deftige jonge dame aan de waterkant is de latere eigenaresse van ‘de Kievit’, namelijk Grietje Elderink (1867-1942). Ze heeft hier gezelschap van haar hond. Ten tijde van de foto was Grietjes vader, Herman Elderink (1830-1918), de eigenaar van het boerderijtje, dat tegenwoordig geadresseerd is aan de Meijersgaardenweg 10 in Buurse.

De Kiewiet geërfd door Griet.
Na het overlijden van Herman Elderink in 1918 werden zijn bezittingen in Buurse geërfd door zijn vijf kinderen: Engelbert, Julia (Ju), Grietje, Nanny en Cato of Toos, maar er was een uitzondering. Het eigendom van ‘de Kievit’ verviel alleen op dochter Margaretha of Grietje. Grietje en haar jongere zus Nanny wilden in hun jonge jaren onderwijzeres worden en zaten in de periode 1883-1887 op de kweekschool in Arnhem, waar ze met drie andere meisjes op één kamer sliepen. In de vakanties gingen zij met de trein terug naar Enschede. Een reis die 2,5 uur in beslag nam. Diverse brieven uit deze tijd zijn bewaard gebleven en daaruit blijkt hoe zeer de meisjes uitkeken naar de vakanties. Ze verlangden altijd erg naar huis en verheugden zich onder andere op de tripjes naar Buurse.

In haar werkzame leven was Grietje tot 1894 onderwijzeres. Daarna ‘switchte ze van baan’ en werd ze procuratiehoudster bij haar broer Engelbert. Deze was bankier en richtte in 1893 het kassierskantoor E. Elderink op dat in 1908 werd overgenomen door de Amsterdamsche Bank, waarna Engelbert agent van deze bank in Enschede werd. Grietje verbleef in haar vrije tijd regelmatig op ‘de Kievit’, vaak in het bijzijn van haar zussen en vriendinnen. Toen Grietje in 1937 zeventig jaar werd schonk ze ‘de Kievit’ aan Alexa. De Hongaarse Alexandrina (Alexa) Benedict was als gevolg van de Eerste Wereldoorlog als dochter opgenomen in het gezinsverband van de ongehuwde broer en zusters Elderink. Alexa was in 1931 gehuwd met fabrikant Wim Jannink.

Huurders onder pachtbazin Grietje
Boerderij de Kievit was van 1895 tot in 1931 verpacht aan de familie Leppink. Het gaat om het echtpaar Jan Leppink (Doeven Jan, 1866-1955) en Dika Jaasink (1871-1960). In 1931 verhuisde het echtpaar Leppink naar het ouderlijk huis van Dika, boerderij De Doeve aan de Duifweg 4 in Buurse. Hun pachtbazin Grietje moest op zoek naar een nieuwe pachter, maar die liet niet lang op zich wachten. Op 4 mei 1931 werd er per onderhandse akte een huurcontract opgesteld tussen Margaretha Elderink te Enschede, als verhuurder en Herman Albert Diederik Roerink op het erve Zwartkotte te Eschmarke, als huurder, van de tot het boerenerve de Kievit te Buurse behorende kadastrale percelen. Het huisnummer van de boerderij was op dat moment F 119. Hoewel Herman Roerink (1901-1967) in de Zuid Eschmarke was geboren had hij wel degelijk zijn roots in Buurse. Vader Arend Jan was er geboren en opgegroeid op het erve Reink (nu Grobbink, Reinksweg). Hermans jongere broer Albert was boomkweker en oprichter van café De Boomgaard aan de Broekheurnerweg. Herman wilde in het voorjaar van 1931 trouwen en was op zoek naar een geschikt onderkomen. Dat ‘de Kievit’ vrij kwam was voor hem een uitkomst. Hij huwde 15 mei 1931 met de confectienaaister Aleida Groot Wassink (1893-1970), die geboren was op het erve Gretenboer (nu Kattendamsweg 13) in Holthuizen, waar haar ouders in de jaren 1889-1895 pachter waren. In 1933 werden Herman en Aleida op ‘de Kievit’ de ouders van zoon Gerhard Herman Roerink. De Roerinks maakten in 1947 plaats voor de familie Vent.

’n Kiewiet van oons Griet
Grietje Elderink overleed in Enschede op 22 januari 1942 op de leeftijd van 74 jaar. Haar jongste zus Cato, die haar een jaar eerder was ontvallen, schreef omstreeks 1920 een fraai gedicht over de Kiewiet van haar zus Griet.

Woar geurt zoo kruudig et bleuiende heed?
Woar vleuit dan n bekke zoo kloar?
Woar stoat de dannen zoo doonkergreun?
Ten allen tiede in ’t joar?
Woar welft zik ’n blauwen hemmel zoo wied,
As op ’n Kiewiet, ’n Kiewiet van oons Griet?
Woar wönt zoo eerdöänig ’n boerenpaar?
Now al ne veereleeuw lang?
Woar steltze in kömkes en trömkes en glaaz’
En in theepötte zoovöl belang?
Woar is men zoon welkom op iedere tied,
As op ’n Kiewiet, ’n Kiewiet van oons Griet?
Woar neugt ow ’n huusken zoo vrèndlik en net,
Tot theedreenken oet en tot röst?
Woar bleuit en raankt dei de bloomen zoo boont,
Vuur die dure langs hekwerk en post?
Woar gif ow et scheiden toch aait weer zo’n spiet,
As op ’n Kiewiet, ’n Kiewit van oons Griet?
Woar moi wi’-j wal iederen Zöndag weer hen,
Dee wi-j ’s zommers in Buurse bunt?
Roa ees wat mi-j invölt, woar’w hen moeten goan?
Woar ‘j könt zitten met iedere weend?
Dee wandeling scheldet gin mensche ooit kwiet,
Noa zienen Kiewit, ’n Kiewiet van oonze Griet.
Wat wo’dt aait evroagd, a’j der oet beent ewest’,
Heb i-j ook nog vöggeltjes zeen?
Daj ‘nee’ doar nog nooit meer op zeggen hoofs?
Borduurden ik hier dei di-j één
As dat deer now nig kennen kaans, heb ik toch spiet,
’t is joa nen Kiewiet, nen Kiewiet beste Griet!

Bronnen:
-Gröneveld, G.J., Overzicht van de nagelaten papieren familie Elderink in het Van Deinse Instituut (nu Oudheidkamer Twente) (Enschede 2002);
-archief Elderink/familiearchief Jannink.
-Bevolkingsregisters/Burgerlijke Stand en eigen genealogisch bestand.
-Boek Kringen in het water door J.E. ten Broeke.