Foto van de week 23- 29 november 2020

Haaksbergen, Lansinkstraat ANSICHTEN afl. 105

Deze foto van de Lansinkstraat is kort voor 1965 genomen vanuit de Spoorstraat. Achter de fotograaf stond het oudste deel van de fabriek van Frankenhuis (S.F.Z.).

De Lansinkstraat, zoals we die nu kennen, is met een tussenpoos van bijna 30 jaar, in twee fasen aangelegd. Het tracé tussen Eibergsestraat en Werfheegde is het oudste deel. De gemeenteraad nam in 1927 een besluit om gronden aan te kopen voor deze nieuwe rondweg van Haaksbergen. De aanleg werd door het toenemende verkeer noodzakelijk geacht. In de jaren hierna werden deze gronden aangekocht. De twee belangrijkste grondeigenaren waren Th.H.J. (Theodoor) Lansink (1884-1953) en J.R. (Jan) Leussink (1863-1936). Lansink was landbouwer op erve het Sonderen, waardoor zijn familie als ‘Sondersboer’ bekend stond. Deze boerderij, Wolkammerstraat 25-27 (fam. Weernink), werd in de 17e eeuw gesticht op een ‘afgezonderd’ stuk land van de Hof te Haaksbergen. Leussink was winkelier/kruidenier in de Spoorstraat en bezat een belangrijk stuk grond op de hoek Werfheegde-Lansinkstraat. Over de aanleg van deze weg tussen de ‘Eibergsche Kunstweg’en ‘den Kunstweg in de Werfheegde’ was 90 jaar geleden het nodige te doen. Als het aan de toenmalige Haaksbergse ondernemers had gelegen was de weg er niet gekomen. Zij kwamen tegen deze plannen in het geweer. Een groot aantal ondernemers oordeelden dat: “wanneer deze rondweg buiten de kom van het dorp zou worden aangelegd, dit een nadelige invloed op het zakenleven zou hebben”. Liever hadden zij gezien dat de Molenstraat zou worden verbeterd, want “door het aanbrengen van enkele noodzakelijke verbeteringen is deze straat zeer wel geschikt te maken voor het steeds toenemende verkeer, zonder gevaar voor ongelukken”.

Op 8 april 1927 kwamen de Vroede Vaderen in een vergadering bijeen om zich over het voorstel van het College, om de benodige gronden voor de weg aan te kopen, te buigen. Na gehouden stemming werd het voorstel met acht tegen één aangenomen. De gronden konden aangekocht worden, waarna de weg werd aangelegd.
De belangrijkste verkoper, Theodoor Lansink, begaf zich in een lastige positie. Behalve landbouwer was hij destijds ook wethouder van Haaksbergen. Hij speelde het spel echter zuiver. Toen de gemeenteraad het agendapunt Lansinkstraat behandelde onthield hij zich van stemming. Boerderij het Sonderen werd tot mei 1938 bewoond door de familie Lansink, die bekend stond als een welgestelde boerenfamilie. Door de verkoop van de gronden kon de exploitatie van het boerenbedrijf bij het dorp Haaksbergen niet voortgezet worden. De familie Lansink vertrok in 1938 naar Wijchen.

De nieuwe straat kreeg in 1939 de naam Lansinkstraat, uiteraard vernoemd naar de familie Lansink op het Sonderen. De gemeenteraad besliste in juli dat jaar als volgt over het voorstel tot het geven van een naam aan enkele straten:
1. De weg v.d. Eibergschenweg naar de Werfheegde te noemen “Lansinkstraat”.
2. De Straat thans genaamd “De Werfheegde” loopende vanaf de Spoorstraat tot den spoorwegovergang bij de woningen van Licht en Lucht, het eerste gedeelte, vanaf de Spoorstraat tot de onder 1 genoemde straat, te noemen Dr. Ariënsstraat, en verder blijft het Werfheegde.
Na de aanleg van de weg werden er bouwkavels uitgegeven en verrezen in de jaren dertig de oudste woningen langs de Lansinkstraat. Eerder al waren er huizen gebouwd aan de Werfheegde. Doordat de grond van de familie Leussink, door de aanleg van de weg, was doorsneden, waren de reststukken langs de Lansinkstraat en Werfheegde geschikt als bouwkavel. Uiteindelijk bouwden vijf kinderen Leussink een woning aan deze wegen.

Het tweede deel van de Lansinkstraat, dat op deze foto is te zien, is in de jaren 1955-1956 aangelegd. Voorheen lagen hier weilanden en tuinen. Het grootste deel van de benodigde grond werd aangekocht van hotelhouder Kamp. Andere verkopers waren het bedrijf Frankenhuis (grond bij de Spoorstraat), smid Weijenborg (de Kroeme) en nogmaals de familie Leussink aan de Spoorstraat.
De aanleg van dit laatste deel van de Lanksinkstraat zorgde voor een rechtstreekse verbinding van het verkeer tussen de Eibergsestraat en Goorsestraat. Het bewegwijzeringsbord op de foto is een stille getuige van het feit dat het verkeer naar de Achterhoek en Zutphen uit de richting Hengelo en Goor via de Lansinkstraat naar de Eibergsestraat moest rijden.
Bij de aansluiting op de Spoorstraat maakte de Lansinkstraat een splitsing in de vorm van een V. Hiertussen was een plantsoen aangelegd, dat was verfraaid met een grote zwerfkei, die afkomstig was van het erve Diekman in de Esmarke onder Enschede. Vermoedelijk lag ‘dit steentje’ van circa 5 ton de bouw van het Diekmanstadion (rond 1955) in de weg. De steen werd met een kraanwagen geladen en met autotractie naar Haaksbergen vervoerd. In de tijd van burgemeester Eenhuis zijn zeker negen grote zwerfkeien verzameld en als sierelement geplaatst in diverse plantsoenen, waar de meeste nog altijd aanwezig zijn. Het plantsoen op deze foto is inmiddels, door diverse ontwikkelingen verdwenen (sloop hotel Kamp, realisatie winkels en appartementencomplex met parkeerplaatsen en diverse aanpassingen van de verkeerssituatie). De kei werd enkele meters verplaatst en ligt in het plantsoen op de hoek Lansinkstraat-Spoorstraat (bij de parkeerplaatsen van ‘De Vester’).

Daar waar rechts op de foto de Lansinkstraat aansluit op de Spoorstraat stond begin 1900 het Stationscafé van Naaldenberg. Gerrit Derk Naaldenberg, alias Visschers Derk, schonk hier bijna 20 jaar stevige borrels voor reizigers en passanten. In 1922 ging de zaak in de verkoop en begon meubelmaker Velthuis hier zijn zaak. In 1927 verkocht deze het pand aan de firma Frankenhuis, die het voormalige stationscafé in 1928 sloopte. Nu ligt de ondergrond grotendeels onder de Lansinkstraat.

Tegelijk met de aanleg van dit tweede deel van de Lansinkstraat werden ook hier bouwkavels uitgeven en verrezen er woningen. Op de foto zijn aan de rechterkant, van rechts naar links, de volgende woningen te herkennen:

Lansinkstraat 59-61
In 1956 kreeg de Boerenleenbank een vergunning voor het bouwen van een bankgebouw met kassierswoning. De architect van het pand was H.Q.M. Michon. De bank stelde de woning beschikbaar voor kassier H.H. (Herman) Rouwenhorst (1926-2009). Rouwenhorst was gehuwd met Aly Löring. Hun enige zoon Han werd hier geboren. Later kreeg het bankgebouw de functie van notariskantoor, nadat notaris Herman Derkman zich hier vestigde. Tegenwoordig is het pand kantoor voor Derkman-Siemerink Netwerk Notarissen.

Lansinkstraat 57
In 1956 werd dit pand gebouwd als directeurswoning in opdracht van de C.A.V.V. (de Coöperatieve Aan- en Verkoopvereniging Haaksbergen en Omstreken). De C.A.V.V. was opgericht in 1942 en was de eigenaar van roerende en onroerende goederen van de ABTB afd. Haaksbergen. Het werd de woning van de familie Heerink. G.B.J. (Gerhard) Heerink (1922-2015) was van 1951-1987 directeur van de CAVV-ABTB Haaksbergen.

Lansinkstraat 53-55
Deze dubbele woning werd eveneens in het jaar 1956 gerealiseerd. Het rechterdeel (nr. 55) werd gebouwd in opdracht van architect G.H. (Hendrik) Hartgerink (1910-1996), die zelf verderop aan de Lansinkstraat woonde (nr. 27). De woning werd verhuurd aan de familie Achterbos-Vaanholt. G.A.Achterbos was tekenaar van beroep. Lansinkstraat 55 werd later de woning van de familie Oude Groen. Het linkerdeel (nr. 53) werd gebouwd voor de familie Morssinkhof-Wientjes.

Hierna volgen de woningen Lansinkstraat 47-51. Deze zijn op de foto afzonderlijk moeilijk herkenbaar.

Lansinkstraat 51
Het huis is ontworpen door architect Hartgerink. In september 1958 werd hiervoor een bouwvergunning verleend aan de fabrikant H.J.M. Overbeek. Het gaat hier om Henny Overbeek (1925-2017), de oprichter en directeur van de Haaksbergse textielfabriek “Hatefa”, die aanvankelijk aan de Geukerdijk 62 woonde. De familie Overbeek-Niesmann verhuisde later naar een villa in Groot Driene. Lansinkstraat 51 werd hierna de woning van de familie Kuypers.

Lansinkstraat 49
Architect Hartgerink maakte ook het ontwerp voor deze woning in opdracht van Hendrik ten Broeke (1924-1994). Ten Broeke was zelfstandig bouwmaterialenhandelaar. Zijn vader G.J. (Graads) ten Broeke, alias Bosch-Graads, was de oprichter van dit bedrijf, dat aanvankelijk aan de Parallelweg was gevestigd.

Lansinkstraat 47 [op de foto niet te zien]
Dit huis is eveneens een directeurswoning en gebouwd in opdracht van de Coöperatieve Landbouwvereniging “Landbouwersbelang”, kortweg de CLV, gevestigd aan de Parallelweg.
Ook deze woning is een creatie van architect Hartgerink. De bouwvergunning werd in mei 1956 verleend. Het werd de woning voor de familie Van der Wal. Auke van der Wal was in de periode 1954-1965 directeur van de CLV Haaksbergen.

De laatste woning, hier duidelijk herkenbaar, is de woning Werfheegde 1/hoek Lansinkstraat.
Deze woning, die aan de andere kant van de Werfheegde en dus aan het oudste deel van de Lansinkstraat staat, is gebouwd in 1947. De architect was A.J. Schilderman van architectenbureau De
Werfheegde. Opdrachtgever was de firma B.M. Leussink, graan- en meelhandel aan de Spoorstraat. De “afdeling Landbouw” binnen de familie Leussink was opgericht in 1929 door B.M. (Bernard) Leussink (1901-1976). Later rundde hij het bedrijf, waartoe een maalderij en meelhandel behoorde, samen met zijn jongere broer Johan (1914-1984). Beide broers realiseerden een woonhuis op ouderlijke grond aan de Lansinkstraat. Het huis Werfheegde 1 werd gebouwd voor het gezin van Johan Leussink. Bernard liet in 1954, aan de achterkant van de kruidenierszaak van zijn broer Gerhard Leussink, de woning Lansinkstraat 42 bouwen.

In 1965 werd deze ansichtkaart vanuit Haaksbergen gepost voor “de jongejuffrouw L. Damen” in Maastricht. De afzender was haar “oom Wim”, die haar hartelijk groet en schrijft: “Op de kaart nog een van onze keien!”

Bronnen:
Aold Hoksebarge – Bouwarchief gemeente - Kadastrale leggers-
diverse krantenartikelen en eigen genealogisch bestand.

Foto afkomstig van de Facebookpagina Oud-Haaksbergen: https://www.facebook.com/groups/171140093245568, geüpload met commentaar door Eric Ooink van de Historische Kring Haaksbergen