Foto van de week 7 - 13 september 2020

Haaksbergen, Hotel “de Moriaan” Spoorstraat ANSICHTEN afl. 94

Bijna 110 jaar geleden werd deze kaart gepost voor “Den Heer Maat, de Wittenstraat 74-II in Amsterdam”. Het is een fraaie foto, die gemaakt is tussen 1905 en 1908. Prominent in beeld het destijds gerenommeerde hotel De Moriaan van F.R.C. Eijsink, op de hoek Spoorstraat-Blankenburgerstraat. De naam van het hotel en die van de eigenaar staan met grote letters te lezen onder de dakgoot (kant Spoorstraat). Het hotel was ook de uitgever van deze ansichtkaart. Let op de pijl die op het dak is getekend en naar het meest rechter bovenraam aan de Spoorstraatzijde wijst.

De afzender was F.R. Eijsink, de zoon van hotelhouder F.R.C. Eijsink. De roepnaam van beiden was Floris. Floris jr. schreef in 1910 het volgende aan de heer Maat:

“Haaksbergen 15 november 1910

Waarde Heer Maat,

Hierbij kom ik U even bedanken voor het gezonden muziekstuk. Ik heb het in goede orde ontvangen. U wil me wel even melden wat de prijs is? Of zal ik het U bij Uw eerstvolgende reis betalen?

Waar ik op deze kaart een teeken heb gezet, is de kamer waar mijnh. J. sliep. Daar heeft zich ’s avonds die komedie met t.W. afgespeeld. Na beleefde groeten ook van mijn Vader & Zuster verblijf ik.

Hoogachtend F.R. Eijsink”

Het schrijven is met de nodige geheimzinnigheid omgeven en dat maakt nieuwsgierig. Feit is dat cultureel Haaksbergen, via vereniging Rederijkerskamer De Vijfhoek, onderdak had in het hotel, maar het toneel stond op de begane grond…… Hier kan hooguit geconcludeerd worden dat men zich vermaakt zal hebben en dat verdere details voor altijd in nevelen gehuld zullen blijven.

Over hotel De Moriaan en de familie Eijsink die hier vier generaties lang de scepter zwaaide.

Hotel De Moriaan

In 1808 kocht Gerhardus Eijsink uit Haaksbergen het zogenaamde Mantenshuis op de hoek van de huidige Spoorstraat met de Blankenburgerstraat. Het pand werd ingericht als logement. Het kreeg aanvankelijk de naam ‘De Keizerskroon’, later ‘De Moriaan’. Volgens het archief van de familie Eijsink werd hotel De Moriaan in 1816 in gebruik genomen. Na 1850 kwamen ook twee naast staande panden in de Spoorstraat in het bezit van Eijsink, waarvan het meest linker pand werd ingericht als koetshuis en stalhouderij. Het andere pand werd samen met het oude logement, het Mantenshuis, verbouwd zodat het steeds meer de allure van een respectabel hotel kreeg. Tegenover ‘De Moriaan’ begonnen de Eijsinks ook nog een grutterij.

Eijsink generatie I als hotelhouder

Gerhardus (Gerhard) Eijsink (1767-1833) was in 1796 gehuwd met Gerharda Maria (Gerharda) Wiedenbroek (1764-1825). Zij kregen elf kinderen, waarvan er vijf volwassen werden. Opvolger in het hotel werd zoon Gerhardus Johannes Eijsink, geboren in 1808.

Eijsink generatie II als hotelhouder

Hotelhouder Gerhardus Johannes Eijsink (1808-1884) huwde in 1831 met Geertrui Schuurmans (1805-1837) van Hotel Stad Munster in Winterswijk. Na haar overlijden hertrouwde Eijsink in 1839 met haar zuster Helena Schuurmans (1812-1859). Uit het eerste huwelijk werden vier kinderen geboren, waarvan alleen drie dochters volwassen werden. Nazaten uit dit huwelijk zijn de Ottinks van café Ottink (nu Zeezicht). Het tweede huwelijk telde negen kinderen. Deze werden volwassen, maar drie dochters en een zoon overleden ongehuwd en op jonge leeftijd. De oudste zoon Bernard Eijsink werd door zijn huwelijk boer op het erve Kagelink in Diepenheim (Markvelde). De tweede zoon Floris werd de opvolger in het hotel en Gerard, zoon nummer drie, werd priester. Deze priesterzoon was lid van de Congregatie van de Allerheiligste Verlosser, oftewel de paters Redemptoristen. Hij vertrok in 1883 naar Paramaribo en werd “provicaris der Missie” in Suriname. Van de twee gehuwde dochters huwde Bernardina Josephina Johanna Eijsink (1852-1921) met J.H. Reiring in Winterswijk. Dit echtpaar werd de uitbater van Hotel Stad Munster in Winterswijk, waar haar moeder vandaan kwam.

Na het overlijden van zijn tweede vrouw hertrouwde GJ Eijsink voor de derde keer. Dit keer met de weduwe Gerharda Oostendorp. Zij was eerder gehuwd met Hermanus Horstink, landbouwer op het erve Rosink (bekend van de schaapskooi!) in de buurschap Honesch. Beide huwelijken van Gerharda waren kinderloos. GJ Eijsink overleefde ook zijn derde vrouw. In 1869 werd hij voor de derde keer weduwnaar. GJ Eijsink was van 1851 tot zijn dood in 1884 wethouder van Haaksbergen.

Eijsink generatie III als hotelhouder

Florentinus Rudolphus Christianus (Floris sr.) Eijsink (1841-1913) volgde zijn vader op als logement- of hotelhouder op ‘de Moriaan’. Hij huwde in 1877 met Wilhelmina M.E. Böckers (1856-1880) uit Heek (Westfalen). Zij kregen een dochtertje dat al na negen maanden overleed. Na het overlijden van zijn vrouw in 1880 hertrouwde Floris in 1882 met Aleida M.G. (Aleida) Westerman (1849-1908) uit Lichtenvoorde. Uit dit laatste huwelijk werden zes kinderen geboren, drie jongens en drie meisjes, maar hiervan werden er maar twee volwassen: Mine (1886) en Floris jr (1893). Mine Eijsink huwde in 1913 met Leo ten Brink. Deze was manufacturier en oprichter van de Wollenstoffenfabriek in Haaksbergen. Na het overlijden van Leo in 1924 hertrouwde Mina in 1927 met diens broer Hugo ten Brink. Hugo was koopman en vanaf 1918 directeur van de Wollenstoffenfabriek, een textielfabriek die stond op de plek van de TKF. Ook Floris sr. overleefde zijn vrouwen. Vanaf 1908 was hij voor de tweede keer weduwnaar. Floris sr. was directeur van het Pancratius-kerkkoor en vele jaren gemeenteraadslid. Hij overleed in 1913. Het inmiddels monumentale grafmonument van hem en zijn tweede vrouw is nog altijd aanwezig. Als hotelhouder werd hij opgevolgd door Floris jr.

Eijsink generatie IV als hotelhouder en sluiting hotel

Onze hoofdrolspeler, F.R. (Floris Richardus) Eijsink alias Floris jr. (1893-1982), volgde zijn vader aanvankelijk op als hotelhouder op de Moriaan. In 1910, het jaar dat hij de kaart schreef, was hij 17 jaar oud. Zijn moeder was toen reeds overleden en samen met zijn vader en zus Mine woonde Floris in het hotel. Vader en zoon waren cultureel onderlegd. In ieder geval was Floris sr. lid van de Rederijkerskamer De Vijfhoek. Sinds 1887 had de vereniging onderdak gekregen in hotel De Moriaan, waar voldoende ruimte was voor een toneel. Wekelijks waren er zogenaamde oefenvergaderingen en maandelijks voordracht- en toneelavonden voor leden en genodigden.

In 1916 huwde Floris jr. met Adéle Berentelg uit Mettingen. Floris jr. zou in de horeca niet gelukkig worden. Samen met zijn zwager Ten Brink, gehuwd met zijn zuster Mine Eijsink, richtte hij in 1916 de Wollenstoffenfabriek op (op de locatie waar nu de TKF staat). Een succes werd deze onderneming niet. In 1922 viel het doek. In 1918 was hotel De Moriaan reeds gesloten. Het echtpaar Eijsink vertrok toen naar Osnabrück en vestigde zich uiteindelijk in Deventer, waar Floris en zijn vrouw een manufacturenzaak begonnen. Floris en Adéle kregen zeven kinderen. De oudste drie werden in Haaksbergen geboren, waarvan de jongste na drie maanden geleefd te hebben in 1920 overleed. De jongste vier kinderen werden elders geboren.

Het voormalige hotel De Moriaan werd in de periode 1919-1927 in drie delen werd verkocht. Als eerste kreeg het hoekpand (rechts op de foto) in 1919 een nieuwe eigenaar, namelijk de familie Konings uit Winterswijk. Later had Annie Strengers hier haar galanterie- en speelgoedzaak. Nu is hier de winkel van Intertoys gevestigd. Het linkerdeel van het hotel werd in 1925 door slager Brummelhuis gekocht en kapper Klunder kocht enkele jaren later de voormalige stalhouderij annex koetshuis.

Panden rechts op de foto

Het hoge pand helemaal rechts werd in 1899 gebouwd in opdracht van de ongehuwde horlogemaker en juwelier Herman Dievelaar (1874-1959). De helft van het pand gebruikte hij voor zijn eigen zaak. De andere helft werd het domicilie van zijn zuster Naatje (1865-1940), die gehuwd was met gemeenteontvanger Johan Meijerink. Hier is nu de modezaak Lake Side gevestigd.

Het pand met de houten topgevel daarnaast is het eerste pand vanaf de Blankenburgerstraat. Het was sinds 1844 eigendom van de Eijsinks op De Moriaan. Lang was er een grutterij gevestigd met aan de kant van de Blankenburgerstraat een stalling. De woning rechts is aan diverse mensen verhuurd geweest. In 1920 is het pand gesloopt en kwam hier het café van Overbeeke, later Café ter Welle (de Moriaan). Nu heeft Mucci (Jewels en Watches) hier een winkel.

Bronnen:

-Het geslacht Eijsink door Theo Eijsink, Arnhem.

-eigen genealogisch bestand.

Foto afkomstig van de Facebookpagina Oud-Haaksbergen: https://www.facebook.com/groups/171140093245568, geüpload met commentaar door Eric Ooink van de Historische Kring Haaksbergen