Foto van de week 23 - 29 december 2019

Haaksbergen, Goorscheweg ANSICHTEN afl. 72

De Goorsestraat tussen de Parallelweg en de Joodse begraafplaats, omstreeks 1938. Aan de rechterkant de huizen met nummers 10 t/m 30. Links de woningen met huisnummers 35 t/m 71. De
kaart is een uitgave van de firma Van den Broek & Adolfs, Boekhandel in Haaksbergen. Het is een zogenaamde ongelopen kaart. Dat is een kaart die niet is beschreven en waar geen postzegel op zit.

Voor 1900 zou de Joodse begraafplaats vanaf dit punt zichtbaar zijn geweest. Er stonden toen geen woningen. Het gebied maakte deel uit van de buurschap Holthuizen. Links en rechts langs de weg naar Goor (en Delden) lagen bouwlanden van diverse eigenaren. Het gebied aan de linkerkant werd Zienesch (lage es) genoemd en het gebied rechts De Pas. Qua woningen werd de linkerkant eerder bebouwd dan de overzijde rechts.

De woningen aan de kant van de Pas (rechts) werden na 1920 gebouwd. De ondergrond van deze panden was eigendom van Antonius Oude Wansink (1855-1931), de molenaar op windmolen ‘De Korenbloem’ en enige jaren wethouder van Haaksbergen. Deze begon na 1920 bouwterreinen uit te geven. Het inwoneraantal van Haaksbergen begon behoorlijk te groeien en er was behoefte aan woningen. Het verkopen van bouwkavels begon een lucratieve bezigheid te worden. Dit gebeurde toen nog niet echt planmatig. Er werd voornamelijk gebouwd langs de invalswegen die vanuit het centrum naar buiten lopen, zoals de Goorsestaat.

Woningen rechterkant, van voor naar achteren:
nr. 10-12
De dubbele woning werd gebouwd naar een ontwerp van de Haaksbergse architect A.J. Schilderman. Oude Wansink had de bouwkavel verkocht aan de winkelierster Jansje Steinkamp-Vos. Deze was sinds 1901 weduwe van de bakker Engelbertus Steinkamp uit de Oostenstraat, die in Eibergen overleed. Zij liet het pand in 1929 bouwen. In 1940 woonde haar zoon, de boekhouder Johann Heinrich Steinkamp (geb. Haaksbergen 1900), op nr. 12. Woning nr. 10 was toen verhuurd aan de familie Taken. In 1980 woonde de weduwe Steinkamp-Heijink op nr. 12 en haar dochter Nettie ter Welle-Steinkamp op nr. 10. Het pand is gemeentelijk monument.

nr. 14-16-18
Dit driedubbele pand werd in 1931 gebouwd in opdracht van de fabrikant Jan Derk Odink, mede-oprichter van O(dink) & K(oenderink). De architect was A.J. Schilderman. In 1934 verkocht Odink de woningen aan de N.V. Twentsche Kabelfabriek, die de woningen aan medewerkers verhuurde. In 1940 woonden hier de volgende families:
14: J. Egberts;
16: R.E. Seppelt;
18: R.E.D. Barmen ’t Loo. Reynoud Ekerhorden Dapifer Barmen ’t Loo was bedrijfsleider van de Twentse Kabelfabriek. Hij was tijdens de Tweede Wereldoorlog lid van het ondergrondse verzet in Haaksbergen. Vanaf 25 mei 1945 werd hij belast met de tijdelijke waarneming van het burgemeestersambt. Begin juli 1945 kon hij de ambtsketen overdragen aan J.H.J. Eenhuis, die aanvankelijk waarnemer was en in 1946 tot burgemeester werd benoemd.

Nr. 20
In 1923 verkocht Oude Wansink hier een bouwterrein aan schilder Jan Hendrik van Lochem, die in 1912 gehuwd was met Anna Westendorp (van de Sprinkhaan). Het pand werd gebouwd in 1923 en deed dienst als winkel-woonhuis. Naast het schildersbedrijf runden de Van Lochems een sigarenwinkel. Het schildersbedrijf werd door één van de zonen Van Lochem overgenomen. Zijn ongehuwde zuster Christien van Lochem, woonde hier tot haar overlijden in 2002. Het pand is tien jaar geleden gesloopt, nadat het aan woningcorporatie Domijn was verkocht.

Nr. 24
Van dit pand is alleen het balkon zichtbaar. Het werd in 1923 gebouwd in opdracht van de fabrieksbaas Christiaan van Lochem. Hij was een neef van zijn schilderende buurman en in 1922 te Winterswijk gehuwd met Berendina Geertruida Slotboom. Hun zoon Gerrit Jan van Lochem, textieltechnicus van beroep, was de latere eigenaar. Deze woonde in Arnhem en is tot na 1985 eigenaar geweest. Het pand werd in 1997 verdubbeld. Links naast en tegen de oude woning werd als het ware een kopie gebouwd voor de familie Van der Kuil.

Nr. 28 (nu Goorsestraat 26-28-30)
Nog net is het dak van bakkerij Ten Cate zichtbaar. In 1924 verkocht Oude Wansink een perceel grasland aan de bakker Johannes ten Cate (1877-1941). Deze was gehuwd met Johanna Maria Botterhuis van het erve Olthuis aan de Rietmolenweg. Aanvankelijk had Ten Cate zijn woning en bedrijf aan de Rietmolenweg. In 1925 stichtte hij een nieuw bedrijf met woning aan de Goorsestraat. Zijn zoon Gerrit ten Cate (1917-2002), banketbakker en winkelier, zette de zaak hier voort tot 1962, toen hij naar de Molenstraat verhuisde, waar hij lunchroom ‘De Vijfhoek’ runde. In het pand aan de Goorsestraat kwam horeca (Bar Dizzy, Edeweis en Boemerang). In 1980 kwam er door brand een eind aan het bestaand van het voormalige bakkerspand. Daarna werden hier 3 woningen gerealiseerd.

Woningen linkerkant van voor naar achteren:
Nr. 35-37.
Hoewel huis nr. 33 te ver naar achteren staat en hier niet zichtbaar is is de geschiedenis van dit pand nauw verbonden met die van 35-37. Tot 1908 bestond de ondergrond van deze panden uit bouwland dat eigendom was van vader en zoon Arend Jan en Gerrit Jan Tankink. Beiden waren landbouwer op ‘de Kemer’ aan de Buurserstraat. Arend Jan was tevens klompenmaker en zijn zoon vrachtrijder. In 1908 verkochten ze hier een bouwperceel aan de pakhuisbediende Gerrit van Lochem, de vader van schilder Van Lochem van nr. 20. Deze Gerrit van Lochem was twee keer gehuwd. In 1882 met Johanna Hendrika Vennink en als weduwnaar in 1887 met Johanna Kleijne Snuverink. De schilder stamt uit het eerste huwelijk. Uit het tweede huwelijk zijn de zonen Diederick (1891) en Albertus (1894) geboren. Van Lochem bouwde in 1908 zijn nieuwe woning aan de Goorseweg, dit is nu de woning Goorsestraat 33. In 1917 verkocht hij de woning en een deel van de grond aan de landbouwer Johannes Bartelink in Holthuizen. Aan de noordkant behield Van Lochem een stuk grond waar hij in 1923 een nieuwe woning bouwde (35-37). Dit pand werd in 1940 gesplitst, zodat voor elk van de twee zonen uit het tweede huwelijk een woning was gerealiseerd. In 1940 woonde Albertus op nr. 35 en de postbode Diederick op nr. 37. Op nr. 35 woonde later het echtpaar Jan en Gerda Engel-van Lochem. Op nr. 37 broer en zus Janni en Willy van Lochem. Alle drie waren zij kinderen van Diederick van Lochem.

Nr. 39
Het pand met de witte topgevel is de woning van de familie Wijlens, bijgenaamd ‘de Maaije’. Het pand werd gesticht in 1909. De timmerman en aannemer Bernardus Johannes Wijlens (1879-1918) kocht het bouwperceel van vader en zoon Tankink (‘de Kemer’). Wijlens was geboren op de Brummelhuizerbrink. Zijn vader was kleermaker in een boerderijtje dat de naam ‘de Maaije’ had. In 1905 huwde Wijlens met Geertruida Keizers (1882-1962) alias Heetpas Trui. Deze werd jong weduwe en was in het pand een sigarenwinkeltje begonnen om het gezin draaiende te kunnen houden. Uit het huwelijk waren 7 kinderen geboren, waarvan de oudste als baby was overleden. Twee zonen, Hendrik en Marinus, werden de oprichters van het aannemersbedrijf Wijlens. De jongste zoon Bernard (1918-1997) stichtte in 1952 in het pand aan de Goorsestraat een slagerij. In oktober 1951 had deze een bouwvergunning gekregen om de woning te verbouwen tot woon-winkelhuis en tot het bouwen van een slagerij en worstmakerij. In de achterliggende schuur bevond zich een koeien- en varkensstal. Bernard woonde hier met zijn zuster Hanna (1907-1999). Deze runde het sigarenwinkeltje van haar moeder. Ze was ook naailerares. Broer en zus Wijlens bleven ongehuwd. Na hun overlijden werd het pand verkocht. Fotograaf Herman Put heeft hier enkele jaren zijn fotozaak gerund.

Nr. 43-45
Niet zichtbaar is de woning van houtzager Wielens, die in 1915 werd gesticht en alweer ruim 10 jaar geleden werd gesloopt.

Nr. 49-51
Het boerenhuis met wolfsdak en de panden tot en met nr. 71 (het laatste zichtbare pand) hebben een relatie met elkaar. Ze zijn oorspronkelijk gesticht op hetzelfde perceel en ze zijn allemaal door de familie Busschers gesticht of als bouwkavel door deze familie verkocht. De grond was in 1910 aangekocht van Johan Gerhard Volker, die het enkele jaren daarvoor had gekocht van dokter Prins. De familie Busschers begon in de jaren hierna panden te stichten. Het boerenhuis werd gebouwd in 1911 voor ‘Busschers Hendrik’, die brievenbesteller annex postbode was. Drie zonen zouden in de voetsporen van vader treden en werden postbode. Een andere zoon werd bakker. In het boerenhuis kwam zoon en postbode Bernard te wonen. In 1966 werd het oude huis vervangen door een dubbel woonhuis (49 en 51).

Nr. 55-57-59
Deze drie woningen werden gebouwd in 1921. In het meest linkerdeel was later de bakkerij van Busschers gevestigd. De andere twee delen werden verhuurd.

De woningen 63-69 zijn niet zichtbaar.

Nr. 71
Het huis met de witte windveren is in 1912 gebouwd door en voor de metselaar Antonius Langezaal (1875-1957). Hij kocht het bouwperceel van de timmerman J.G. Busschers, alias Busschers Jaan.
Antoone Langezaal was in 1903 gehuwd met Johanna Hendrika (Janna) Hollink (1867-1949) alias Mors Jannöaken. Aanvankelijk woonden zij in de omgeving van de Boerenmaat, daarna vanaf 1907 tot de bouw van het huis aan de Goorsestraat op het erve Mors, bij haar broers en schoonzus in huis. Antoone en Jannöaken hadden geen kinderen. Het huis wordt later eigendom van Bernarda Langezaal, een nicht van het echtpaar, die in 1949 huwde met Hendrik Terhürne.