Foto van de week 28 oktober 03 november 2019

ANSICHTEN afl. 64 Groeten uit Haaksbergen 

Dit vierluik toont ons mooie plaatjes uit het buitengebied van Haaksbergen. De kaart is halverwege de jaren ‘80 van de 20e eeuw uitgegeven door ‘jos-pé’ uit Arnhem. Kees en Emmy kochten dit kaartje kennelijk uit verveling en postten het in juli 1987 voor mevrouw M. Zomerdijk-Kloet in Alkmaar. Zij schreven: “We hebben mooi weer, een mooie camping, maar verder dan gras is hier niets te beleven………….”. Tja, en dat schreven ze over ons Haaksbergen………., maar: “We gaan veel fietsen en volgende week naar Duitsland, Sharon halen. Nu groetjes en tot ziens”. Na 30 jaar zullen we het deze personen maar vergeven…….

Linksboven zien we het oude erve DIJKHUIS aan de Eibergsestraat in Langelo. Aan de rechterkant de endskamer uit 1769. ‘Dijkhuis’ is één van de oudste erven van Haaksbergen. Al in 1188 wordt het genoemd in het goederenregister van de graaf van Dale, heer van Diepenheim. Deze lijst is een eigendomsregister waarvan de kern teruggaat tot 1188. De heer van Diepenheim blijkt eigenaar te zijn van de tienden uit het erve Dijkhuis in Langelo, parochie Haaksbergen. Het Stift Vreden was in de Middeleeuwen eigenaar van het erf. In de 16e eeuw blijkt erve Dijkhuis een hofhorig domeingoed te zijn. Eigenaar is dan Keizer Karel V. Tot 1829 bleef Dijkhuis hofhorig en waren de domeinen eigenaar. De bewoners werden naar het erf Dijkhuis genoemd. De meeste families Dijkhuis in Haaksbergen, zo niet alle, stammen van dit erf uit Langelo.
In 1887 wordt erve Dijkhuis verkocht aan de N.H. Diaconie van Haaksbergen. Vanaf 1888 is Gerrit Vruwink van ‘Brunte’uit Diepenheim de pachter. Zijn oudste dochter huwt in 1914 met Hendrik Jan Toevank alias Diekhoes Hendrik Jan (1885-1970). Vanaf dat jaar tot heden is de familie Toevank bewoner en exploitant van ‘Dijkhuis’. Na het overlijden van zijn eerste vrouw hertrouwde 'Diekhoes Hendrik Jan' in 1928 met zijn schoonzus, de jongste zus van zijn overleden vrouw.

Rechtsboven een bekend beeld vanaf de Schansbrug met het huis DE HORSTE, fraai gelegen aan de Buurserbeek. ‘De Horste’ werd in 1912 gebouwd als jachthuis voor de familie Ter Kuile. Benjamin Jan ter Kuile was textielfabrikant in Enschede en lid van de firma Nico ter Kuile & Zonen, textielfabrieken. Hij was gehuwd met Joanna Bernarda Blijdenstein. Het huis werd in 1942/43 vergroot om als permanente woning dienst te kunnen doen voor hun zoon Willem Joan ter Kuile (1912-1973). Deze huwde in 1943 met Francisca Langelaan (1916-2012). Zij zijn in Haaksbergen bekend als Jim en Chetty ter Kuile, een echtpaar dat in de Tweede Wereldoorlog dankbaar werk heeft verricht voor het verzet in Twente. Tegenwoordig is Landgoed De Horste B.V. eigenaar van het huis en de bijbehorende grond.

Linksonder eveneens een beeld van Landgoed De Horste, genomen vanuit de Schansweg richting de Buurserbeek. De watergang links van de vliegden is de Steenhaarleiding. Deze liep voorheen dwars door het Buurserzand (vanaf de Steenhaarweg naar de Buurserbeek bij de Horste) en trok zo het Buurserzand droog. Omstreeks 2000 werd de bovenloop grotendeels gedempt.

Rechtsonder DE KARELSKAMP op het Scholtenhagen. Haaksbergen bezit hiermee een stukje erfgoed uit Almelo. De Karelskamp is van oorsprong een dubbele landarbeiderswoning, zoals die in Almelo meer voorkwam. Sterker nog het type dubbele huizen, zoals de Karelskamp, was kenmerkend voor het landelijk gebied van Almelo. In de 19e eeuw kende Almelo er 21, waarvan het ontstaan in verband te brengen is met de textielindustrie. Alleen de Karelskamp is behouden gebleven, maar ook dat bleek toeval. De Stichting Scholtenhagen maakte kort na 1960 plannen om een woning voor de beheerder van ’t Hagen, de familie Bannink, te bouwen. Het moest een huis in oude Twentse stijl worden. Aanvankelijk werd hiervoor Jan Jans, bekend om zijn kennis van de landelijke bouwkunst, gevraagd, maar hij overleed in deze periode. In die dagen werd in Almelo een poging ín het werk gesteld om de oude Karelskamp van de ondergang te redden. De laatste bewoner had het huis in 1962 verkocht aan een bedrijf, die het wilde slopen. Het lukte de initiatiefnemers niet de boerderij voor Almelo te behouden. Via connecties werd Dick Jordaan uit Haaksbergen benaderd. Deze fabrikant was in die jaren voorzitter van de Oudheidkamer Twente en had een groot cultureel netwerk. Het was Jordaan die de Stichting Scholtenhagen enthousiast kreeg en de boerderij naar Haaksbergen haalde. Oorspronkelijk stamt het huis met twee aparte woongedeelten uit 1817/1839. Het is een dwarsgedeelde boerderij. Aan beide uiteinden bevond zich een veestal met deel. Eind 1965 verscheen het pand op ’t Scholtenhagen, waar het werd opgebouwd door aannemersbedrijf J. Nijhuis (de Krane). Sinds 1970 is de Karelskamp een rijksmonument. In Almelo mag het kenmerkende boerderijtype dan zijn verdwenen, wel bleef de naam Karelskamp behouden, zij het als naam voor het Huis van bewaring/gevangenis.