Foto van de week 12 - 18 augustus 2019

ANSICHTEN afl. 53 Groeten uit de Spoorstraat

Onlangs kocht ik deze ansichtkaart op de beurs in Bunnik. Het plaatje was voor mij niet nieuw, maar mijn oog viel in dit geval op de namen van de afzenders. Want wie waren Warmold en Mina, die oudejaarsdag 1900 een kaartje stuurden naar ‘Den Heer R.W. Niland in Deventer’? Gelukkig kwam de voornaam Warmold rond 1900 in Haaksbergen nauwelijks voor. Sterker nog er woonde maar één persoon met die naam in het dorp en deze behoorde tot de klasse der notabelen. De schrijvers van dit kaartje zijn dan ook snel gevonden. Zij woonden aan de Molenstraat en zijn beter bekend als Warmold en Mina Prins-Jordaan.

De kaart (een Carte Postale) is een zogenaamde ‘doorloper’. Dit is de oorspronkelijke ansichtkaart, waarbij de hele achterkant was gereserveerd voor de adressering. De uitgever van deze kaart is ‘La Rivière & Voorhoeve uit Zwolle. Deze uitgeverij gebruikt op ansichtkaarten meestal de afkorting L.R. & V.

De heer Niland ontving de volgende boodschap van het echtpaar Prins:
“Onze beste wenschen met 1901. Dank ook voor uw schrijven op W's verjaardag. Wij maken het best
onze jongens groeien en de kleine meid loopt ook al flink ik dacht dat ge ons van de zomer eens opgezocht had. Vele groeten van ons beiden veel liefs en goeds in 't nieuwe jaar. Steeds gaarne u
Warmold en Mina

De familie Prins voorzag de kaart van een postzegel van 2,5 cent. Voor die tijd was dat voldoende om de kaart nog voor het nieuwe jaar op het postkantoor in Deventer te krijgen. Het echtpaar gebruikte de formulering ‘Steeds gaarne u’ als slotformule. Dit kan vrij worden vertaald als ‘steeds graag de uwe’, typisch taalgebruik voor die tijd.

In diverse kranten werd door de gemeente Haaksbergen in 1886 een advertentie geplaatst, waarin een nieuwe gemeente-arts werd gevraagd, die niet mocht jagen. De vorige arts, dokter Lokker, was kennelijk nogal eens onbereikbaar geweest. Benoemd werd met ingang van 1 augustus 1886 Warmold Prins uit Gasselte. Na het huwelijk met Wilhelmina Petronella Jordaan vestigde hij zich in de Molenstraat., huis nr. 77. Vanaf 1890 kreeg Prins van jaar tot jaar ontheffing van het jachtverbod, mits hij tot 10 uur ‘s morgens thuis bleef of in ieder geval bereikbaar was. Aanvankelijk was Prins de enige arts in Haaksbergen. Pas in 1925 kreeg hij ‘gezelschap’ van een collega. Tweede arts in Haaksbergen werd toen zijn neef Dr. Lodewijk Johannes Geselschap. Kort hierna kwamen ook de huisartsen Scaf en Grooters. Dokter Prins bewoog zich in Haaksbergen voort met zijn tilbury, een licht, eenassig, open, eenspannig rijtuig met grote spaakwielen. Er zijn zeker twee foto’s bewaard gebleven van Dokter Prins in zijn rijtuig. Op de plek waar ooit het huis van dokter Prins stond staan nu de panden Molenstraat 16 (Schoen & Sleutelservice Van der Kuil) en 18 (Chinees Indisch Restaurant Peking).

Warmold Prins was op 16 december 1858 in Gasselte geboren en huwde in 1894 te Haaksbergen met Mina Jordaan. Zij was de dochter van Jan Dinant Jordaan, de tweede notaris van Haaksbergen en Woutera Hermina van den Ham. Mina was in 1857 aan de Markt in Haaksbergen geboren. Uit het huwelijk werden drie kinderen geboren:
1. Hendrik Warmold (Hein) Prins, geboren in 1896;
2. Jan Dinant Prins, geboren in 1897;
3. Woutera Hendrika Prins, geboren in 1899.
Zoals uit de brief blijkt ‘groeien de jongens’ en ‘de kleine meid loopt ook al flink’. Het lijkt in 1900 allemaal goed te gaan met de kinderen. Ruim 10 jaar later was dit beeld volkomen anders. Het huisartsengezin Prins overkwam een drama. Kort achter elkaar overleden de twee jongste kinderen. Het dochtertje stierf op 14-jarige leeftijd in 1913 ‘na een langdurig lijden’. Jan Dinant stierf een jaar later op 17-jarige leeftijd. Alleen de oudste zoon werd volwassen. Deze huwde in 1927 met de Engelse Daphne Smith en woonde op het Kanaaleiland Guernsey, waar hij directeur van een firma was.
Dokter Prins overleed eind 1936 op 77-jarige leeftijd in Haaksbergen. Zijn vrouw was hem in 1932 al voorgegaan en was 74 jaar oud geworden. Het echtpaar Prins en hun twee kinderen liggen begraven op de Particuliere begraafplaats aan de Spoorstraat. Mina’s grootvader en vader behoorden tot de oprichters van deze begraafplaats, waar alleen nazaten van de oprichters recht van begraving hebben.

De foto gunt ons een blik in de Spoorstaat. Er zijn meerdere uitgaven van kaarten met deze afbeelding. Aflevering 37 in deze serie laat dezelfde foto zien, maar met een andere randversiering. Zoals gezegd ging het me dit keer om de afzenders en hun boodschap. Toch even wat over de foto.

De fotograaf staat min of meer voor hotel de Moriaan en kijkt richting de Markt. Het pand rechts is de woning van fabrikant Hendrik Jordaan (1820-1912), gehuwd met Naatje Smits. Na de afbraak in 1964 werd hier het huidige pand gebouwd, waar zich de winkel van Ter Stal bevindt. Hiernaast is het pand van schoenmaker Ter Rahé (Sko Gait) herkenbaar. Dit pand met niendeur, dat bekend stond als De Halve Maan, is niet lang hierna gesloopt om plaats te maken voor het huidige pand. Achtereenvolgens zijn richting de Markt de volgende panden herkenbaar:
- De woning van de familie Meijerink (nu Spoorstraat 11-13; vanaf 1918 Textielzaak Dijkhuis, nu de winkel van Tuunte).
- De winkel van koopman H.J. Smits op de Piepenbrink.
- Het postkantoor op de hoek met de Poststeeg (nu Hibbertsstraat).
- Het laatste pand voor de Markt was het Scholtenhuis (schoorsteen zichtbaar), dat zorgde voor een nauwe doorgang naar de Markt.

Het pand links op de foto is het eerste pand vanaf de Blankenburgerstraat. Het was sinds 1844 eigendom van de Eijsinks op de Moriaan. In 1920 is het pand gesloopt en kwam hier het café van Overbeeke, later Café ter Welle (de Moriaan). Het hoge pand hiernaast werd in 1899 gebouwd in opdracht van de ongehuwde horlogemaker en juwelier Herman Dievelaar (1874-1959). De helft van het pand gebruikte hij voor zijn eigen zaak. De andere helft werd het domicilie van zijn zuster Naatje (1865-1940), die gehuwd was met gemeenteontvanger Johan Meijerink.

Foto afkomstig van de Facebookpagina Oud-Haaksbergen: https://www.facebook.com/groups/171140093245568, geüpload met commentaar door Eric Ooink van de Historische Kring Haaksbergen