Foto van de week 01 - 07 juli 2019

ANSICHTEN afl. 47 Haaksbergen, Enschedesestraat

In 1966 werd dit kaartje gepost voor de fam. G. van Vliet in Rijswijk (ZH). De afzenders waren “Pa en Moe”. En zij schreven: “Gerrit we komen wel op eigen gelegenheid thuis hoor, daag”.

We zien hier één van de entrees van het dorpscentrum, namelijk de splitsing Enschedesestraat-Sterrebosstraat met de Gereformeerde Kerk. Tot een kleine honderd jaar geleden begon hier het buitengebied van Haaksbergen.
Op de voorgrond een fraai plantsoen met een grote zwerfkei als ornament. Deze kei (graniet) is omstreeks 1951 uit Albergen gehaald. Hij werd met lieren geladen en met autotractie vervoerd. Het gewicht van ‘het steentje’ is 11 ton. In de tijd van burgemeester Eenhuis zijn zeker negen grote zwerfkeien verzameld en als sierelement geplaatst in diverse plantsoenen, waar de meeste nog altijd aanwezig zijn. Het plantsoen dat we hier op de foto zien is inmiddels, door diverse ontwikkelingen (aanpassing verkeerssituatie en aanleg parkeerplaatsen) een stuk kleiner geworden. De kei is sinds twee jaar weer beter zichtbaar geworden, door aanpassing van het resterende plantsoen, waarbij bloeiende vaste planten zijn toegepast.

Tot omstreeks 1982 was de Enschedesestraat hier nog een doorgaande weg die tot aan de Markt liep. De huisnummering van de straat begon ook vanaf de Markt. Na de verkeersaanpassing (realisatie centrumlus) kreeg het deel Markt-Blankenburgerstraat de naam Ruisschenborgh. Het deel Benninkstraat-Sterrebosstraat werd tot Blankenburgerstraat hernoemd. Deze geschiedenis verklaart waarom het eerste huis aan de huidige Enschedesestraat (hier rechts op de foto) het huisnummer 12 heeft. Van rechts naar links hebben de woningen de huisnummers 12-22. Met uitzondering van de meest linkse woning (nr. 22) zijn ze gebouwd op grond die lang eigendom was van de R.K. Armenstaat van Haaksbergen. Deze verhuurde het perceel bouw- en hooiland, totdat de grond omstreeks 1950 aan de gemeente Haaksbergen werd verkocht. De gemeente gaf de grond vervolgens als bouwpercelen uit.

Het bouwperceel waarop het huis rechts, Enschedesestraat 12, is gebouwd werd in 1952 verkocht aan Willem Hendrik Horn, coupeur en later bedrijfsleider en directeur bij EHCO-KLM (Kan Langer Mee). In november 1952 werd aan hem een bouwvergunning verleend. In 1953 werd de woning gebouwd, die door architect G.H. Hartgerink is ontworpen. Eind 1969 werd dit pand de woning van Cäthe Gerritsen (1926-1996). Zij woonde voorheen, met haar in dat jaar overleden moeder, aan de Blankenburgerstraat 29 (nu Rouwenhorst). Cäthe werkte tot haar VUT in 1987 bij Meubelzaak Veldhuis. Ze is bij mij bekend geworden door haar stukjes over Oud Haaksbergen, die ze jarenlang schreef in de Haaksberger Koerier. Tot haar dood zou deze woning haar domicilie zijn.

Vervolgens krijgen we de woning Enschedesestraat 14, die als pastorie voor de Gereformeerde Kerk is gebouwd. Sinds 1899 heeft Haaksbergen een Gereformeerde Kerk. Het eerste kerkgebouw stond aan de Zeedijk en werd ‘het kerkje van Ten Hoopen’genoemd, naar textielfabrikant Ten Hoopen, die een belangrijk rol heeft gespeeld bij het ontstaan van de kerk. Rond 1950 was het aantal gemeenteleden gegroeid en was het kerkje te klein geworden. Er werd uitgezien naar een nieuwe locatie en die werd hier aan de Enschedesestraat gevonden, waar een perceel van de gemeente werd gekocht. Architect J. Schuitemaker ontwierp een kerkgebouw annex pastorie, waarvoor in 1953 een bouwvergunning werd afgegeven. Aan de nieuwe kerk werd de naam Maranatha gegeven (het woord Maranatha betekent: Onze Here, kom!). Inmiddels is de Maranathakerk geen Gereformeerde Kerk meer. In 2016 vond in Haaksbergen de fusie plaats van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Gemeente tot Protestantse Gemeente Haaksbergen-Buurse. De Maranathakerk is vooralsnog niet afgestoten, maar wordt onder meer gebruikt voor het houden van vergaderingen en bijeenkomsten. De voormalige pastorie wordt tegenwoordig als woning verhuurd.

De witte woning links naast de kerk is de woning Enschedesestraat 18. De woning werd in 1954/55 gebouwd in opdracht van G.J.B. Scheggetman, die de kavel kocht van de gemeente. Scheggetman kreeg in oktober 1954 een vergunning voor het bouwen van een landhuis, dat is ontworpen door het Architectenbureau v.d. Linden-Michon. Scheggetman was manufacturier en in 1930, samen met D.J. van Lochem, oprichter van de Eerste Haaksbergse Confectiefabriek (EHCO), later EHCO-KLM. Van Lochem maakte de oprichting financieel mogelijk. Scheggetman was beherend vennoot. In 1930 had Scheggetman een vergunning verkregen voor het bouwen van een werkplaats op het latere ‘KLM-terrein’. De familie Scheggetman woonde tot 1954 op diverse adressen in het dorp (Hibbertstraat, Molenweg en Buurserstraat).

Links naast de witte woning staat het pand Enschedesestraat 20. Deze woning is in opdracht van de weduwe Leppink-Renskers gebouwd. In november 1953 werd aan haar een bouwvergunning verleend. De firma J. Nijhuis (de Krane) verzorgde het hele bouwtraject. Mevrouw Leppink woonde in 1953 aan de Spanbeddestraat 3. Zij was de weduwe van Johan Leppink, die algemeen bedrijfsleider was van de textielfabriek D. Jordaan & Zonen. De woning aan de Enschedesestraat werd later door haar dochter Hetty (1914-1999) bewoond. Zij was ongehuwd en in haar werkzame leven onderwijzeres.

De woning uiterst links op de foto, met daarboven uitstekend de schoorsteen van de Coöperatieve Zuivelfabriek (de melkfabriek), is Enschedesestraat 22, de woning van de familie Slotman (de Köster). De woning staat op voormalige gaardengrond van de familie Jordaan. In 1926 werd de grond verkocht aan het ‘koopmansduo’ bakker Bernard Ottink en caféhouder Hendrik Eijsink. Zij kochten vaker grond om deze als bouwpercelen te verkopen. In 1928 verkochten ze een bouwperceel aan de smid Gerhardus Johannes Westendorp (1891-1935) van ‘’n Voord’. Deze bouwde in datzelfde jaar de huidige woning en trouwde met Bertha Slotman (1897-1981), dochter van koster J.H. Slotman. Het huwelijk blijft kinderloos. Bertha vertrekt naar een huis aan het Wandelpad (nu Benninkstraat 37). Ze hertrouwt later met Johan Waanders (1902-1982). De woning aan de Enschedesestraat was eigendom geworden van Bertha’s broer, die in 1932 was gehuwd met B.M. ten Vaarwerk. Hun zoon en schoondochter bewonen anno 2018 de woning en kunnen dit jaar het 90-jarig jubileum vieren.

Foto afkomstig van de Facebookpagina Oud-Haaksbergen: https://www.facebook.com/groups/171140093245568, geüpload met commentaar door Eric Ooink van de Historische Kring Haaksbergen